[ Pobierz całość w formacie PDF ]

wości fizycznych, preferencji seksualnych, a także mnóstwo innych różnic.
W polskich szkołach zbyt często nie widać powiązania między uczeniem się
i działaniem. Niewystarczająca ilość akcji społecznych nie jest w stanie uświa-
77
TOLERANCJA
domić dzieciom, że to właśnie w nich tkwi siła dokonywania zmian. Organizacje
pozarządowe mają tutaj ogromne możliwości współpracy ze szkołami. Z dru-
giej strony, szkolenie nauczycieli powinno m.in. obejmować uświadamianie im
wpływu kultury na uczenie się oraz utrwalanie dyskryminacji w szkołach
i w społeczeństwie (Nieto, 2000).
Obawa przed utratą tożsamości narodowej nie jest jedyną przeszkodą we
wdrażaniu perspektywy wielokulturowej do systemu edukacji. Jeszcze poważ-
niejszą pułapką stał się etnocentryzm, zawarty w szkolnych programach
nauczania i obecny w środowisku społecznym. Etnocentryzm narzuca własną
perspektywę jako normę  i to jedyną normę. Wszystko inne jest etniczne
i egzotyczne. Zanim jednak zmieni się polityka szkoły, ciężko byłoby przecenić
rolę organizacji pozarządowych w eliminowaniu wśród uczniów z grupy domi-
nującej poczucia wyższości, a wśród uczniów z grup mniejszościowych poczucia
niższości.
Warto jeszcze dodać, że edukacja antyrasistowska  kładąca nacisk na kon-
tekst społeczny i historyczny oraz ukierunkowana na zmiany polityczne  może
uzupełniać edukację wielokulturową/międzykulturową. Warto też pamiętać, że
polityka Wspólnoty Europejskiej  poprzez przyjętą zasadę jedności w różno-
rodności  chroni interesy wielokulturowości i edukacji wielokulturowej, która
stanowi odbicie różnorodności i wielości narodów Europy.
wiczenie 31
Projekt w lokalnej społeczności
Stwórzcie grupę/grupy od 10 do 30 uczestników. Określcie, jakie proble-
my/konflikty są aktualnie istotne w waszym środowisku lokalnym lub
regionalnym. Poprzez burzę mózgów określcie, które sprawy/konflikty mają
kontekst wielokulturowy, narodowy lub międzynarodowy? Podzielcie się na
pięcioosobowe grupy. Niech każda z grup wybierze sobie jeden pro-
blem/konflikt.
Każda osoba powinna indywidualnie zastanowić się nad następującymi te-
matami:
" Jaki jest mój pogląd na tę sprawę?
" Jaką rolę odgrywam w odniesieniu do tej sprawy?
78
TOLERANCJA
" Jakie role odgrywają inni?
" Jaką rolę chcę odegrać?
" Co mógłbym/mogłabym zrobić?
Podzielcie się wynikami w małych grupach i postarajcie się zanalizować sy-
tuację. Omówcie, jak moglibyście (indywidualnie lub jako grupa)
konstruktywnie przyczynić się do rozwiązania problemu/konfliktu. Zasta-
nówcie się nad możliwym podejściem lub działaniami. Opracujcie
i zaplanujcie jedną konkretną akcję lub projekt, który grupa mogłaby wdro-
żyć. Podzielcie się planami swojej akcji na forum całej grupy. Zrealizujcie
wasz pomysł. Oceńcie przedsięwzięcie na forum całej grupy. Każda mała
grupa powinna odpowiedzieć na następujące pytania:
" Jakie wyniki przyniosły podjęte działania?
" Czy przedsięwzięcia były udane? W jaki sposób i dzięki czemu?
" Czego nauczyło wszystkich to przedsięwzięcie?
" Co w przyszłości można będzie zrobić w związku z tą kwestią?
Celem edukacyjnym tego ćwiczenia jest:
" uświadomienie sobie wzajemnych związków między sprawami lokalnymi,
regionalnymi, narodowymi i międzynarodowymi,
" wzbudzenie zaangażowania w poszukiwanie rozwiązań,
" zaplanowanie i wykonanie konkretnego przedsięwzięcia.
EDUKACJA ANTYRASISTOWSKA
Zadajesz sobie pytanie 
Oto jak zaczyna się opór,
A potem zadajesz to samo pytanie komuś innemu.
Remco Campert
Wielokulturowy i międzykulturowy model edukacji  podobnie jak modele
asymilacji i integracji  zostały początkowo stworzone (przynajmniej w Europie)
przez Białych nauczycieli i humanistów dla Kolorowych studentów. Model edu-
kacji antyrasistowskiej powstał w latach osiemdziesiątych wśród Czarnych
79
TOLERANCJA
rodziców, nauczycieli i samych uczniów i stanowił istotną reakcję na istniejący
system i praktyki edukacyjne. Czarni rodzice i nauczyciele zgadzali się, iż ich
dzieci potrzebują nie edukacji wielokulturowej, ale tego, aby szkoły dawały im
równe szanse uzyskania dobrej edukacji. Po pierwsze, jak zauważyli, programy
nauczania nie zwracały uwagi na kwestie ras i nie istniały działania przeciwko
rasizmowi w szkołach. Jak stwierdził Terry Allcott (1990):  edukacja anty-
rasistowska zaczęła przyglądać się rasizmowi w społeczeństwie, zarówno na
płaszczyznie jednostki, jak i na płaszczyznie zinstytucjonalizowanej, a także
w kontekście historycznej spuścizny kolonializmu , gdyż zajmowano się nim
zwłaszcza w społeczeństwach postkolonialnych. Na początku doszło do polary-
zacji między edukacją wielokulturową i antyrasistowską. Tę pierwszą oskarżano
o koncentrowanie się wyłącznie na zwyczajach  innych kultur przy zachowaniu
monokulturowego programu nauczania i braku zainteresowania dyskryminacją
i niesprawiedliwością rasową; natomiast edukacja antyrasistowska interesowała
się przede wszystkim rasizmem strukturalnym w ramach dominującej kultury.
Warto wyjaśnić, że edukację antyrasistowską powinno się odróżnić od treningu
świadomości rasowej  działania adresowanego przede wszystkim do białej klasy
średniej i już krytykowanego za wytwarzanie skutku ubocznego w postaci mało
konstruktywnego poczucia winy. W naszym zrozumieniu, perspektywa anty-
rasistowska może się blisko łączyć z wielokulturową. Co więcej, w obydwu ujęciach
można znalezć rozwiązania modelowe. Każdy dobry model edukacji, i to nie tylko
wielokulturowej lub antyrasistowskiej, powinien zachęcać uczniów, trenerów, stu- [ Pobierz całość w formacie PDF ]

  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • thierry.pev.pl

    •