[ Pobierz całość w formacie PDF ]

planety. Gdy seeing nie jest najlepszy, obraz w teleskopie wygl da jak rozmazany i wydaje si
 podskakiwa  . W tak niekorzystnych warunkach du e powi kszenie okularu i tak nie zda si
na nic, powi kszysz jedynie nieostry i rozedrgany obraz. Najlepiej si gn wtedy po okular
o niedu ej sile powi kszenia.
Istnieje, niestety, prawdopodobie stwo, e pomimo doskona ych warunków atmosferycznych
i maj cej w a nie miejsce opozycji Marsa zdarzy si katastrofa: okresowa burza py owa, obejmuj ca
swoim zasi giem ca planet i skutecznie przes aniaj ca wszystkie szczegó y na jej powierzchni.
Zapomnij wtedy o widokach Marsa.
Rozdzia 6: Merkury, Wenus i Mars  najbli si s siedzi Ziemi
123
Profesjonalni astronomowie korzystaj nierzadko z wyników obserwacji swoich kolegów-
amatorów. Pomagaj oni monitorowa Czerwon Planet , ustala czasy rozpocz cia burz
py owych, raportuj równie o innych, wyra nych zmianach wygl du planety. Informacje
na temat programu znajdziesz na stronie internetowej International Mars Watch 2003
pod adresem http://elvis.rowan.edu/marswatch/news.php. Oczywi cie przyjemnie jest widzie
w teleskopie ostry jak brzytwa obraz Marsa, gdy jednak sp ata Ci on figla, mo esz przynajmniej
liczy na uznanie za odkrycie rozpoczynaj cej si w a nie burzy py owej. B d pewny,
e naukowców ucieszy Twoje doniesienie.
Potrzeba do wiadczenia, aby sta si wiarygodnym obserwatorem Czerwonej Planety. Fakt, e
nie jeste w stanie dostrzec adnego szczegó u na powierzchni Marsa, nie oznacza koniecznie,
e szaleje na nim pot na burza py owa. Przyzwyczajaj si do szczegó ów na powierzchni
Marsa. Tylko wtedy, gdy pewnej nocy nie dojrzysz na niej niczego, b dziesz móg stwierdzi ,
e jest to wina nie tyle Twojego niedo wiadczenia, co zdarze maj cych w a nie miejsce na
planecie. Kieruj si mottem:  brak dowodów nie dowodzi jeszcze braku . By mo e w czasie
Twojej pierwszej sesji obserwacyjnej nie dostrze esz adnych szczegó ów na powierzchni
Czerwonej Planety, to jednak nie dowód, e win za to ponosi burza py owa. Musisz wprawia
si i doskonali swoje umiej tno ci obserwacyjne, tak samo jak smakosze i koneserzy win
 trenuj  swoje podniebienia.
Dla Twojej wiadomo ci: znane s jedynie dwa naturalne satelity Marsa: Phobos i Deimos.
S tak ma e, e wypatrzy mo na je tylko przy u yciu silniejszych teleskopów.
Merkury: b d lepszy od Kopernika
Historycy utrzymuj , e Miko aj Kopernik, wielki polski astronom prze omu XV i XVI
stulecia i twórca heliocentrycznej teorii Uk adu S onecznego, nigdy nie widzia Merkurego.
Musimy sobie jednak uzmys owi , e Kopernik nie korzysta z ca ego szeregu znanych
wspó cze nie udogodnie , takich jak programy komputerowe typu planetarium, strony
internetowe po wi cone tematyce astronomicznej, i prasy astronomicznej (zajrzyj do
rozdzia u 2.). Jeste w o wiele bardziej komfortowej sytuacji: je li chcesz ustali najlepszy do
obserwacji Merkurego czas, tj. moment jego maksymalnej zachodniej i wschodniej elongacji
(co ma miejsce mniej wi cej sze ciokrotnie w ci gu roku; obja nie tych terminów szukaj
we wcze niejszym podrozdziale  Czym jest elongacja, koniunkcja i opozycja ), pomoc jest
w zasi gu r ki.
Na umiarkowanej szeroko ci geograficznej (na której le y m.in. Polska) Merkurego zasadniczo
nie da si obserwowa inaczej jak w pó mroku. W momencie, gdy niebo po zachodzie S o ca
wystarczaj co si zaciemni, Merkury w a nie zachodzi. Z kolei rankiem nie da si go dostrzec
inaczej ni w promieniach coraz wyra niejszego witu. Merkury przypomina jasn gwiazd ,
od Wenus jest jednak znacznie s abszy.
Wi cej przydatnych wiadomo ci na temat obserwacji Merkurego i innych planet znajdziesz na
stronie internetowej Stowarzyszenia Obserwatorów Ksi yca i Planet (ang. Association of Lunar
and Planetary Observers  ALPO). Znajduj si tam sprawozdania i wyniki obserwacji nadsy ane
przez astronomów-amatorów, znajdziesz tam równie arkusze obserwacyjne, mapy, spisy
publikacji i wiele interesuj cych artyku ów. By mo e ucieszy Ci , e wielu cz onków
Stowarzyszenia o wiele bardziej optymistycznie ni ja podchodzi do kwestii tego, co mo na
zobaczy za pomoc niewielkich teleskopów. Dlaczegó wi c, parafrazuj c s ynny slogan
ameryka skiej armii ( b d wszystkim, czym mo esz by  ), nie spróbowa  zobaczy wszystkiego,
co mo na zobaczy  ? Strona ALPO jest dost pna pod adresem http://alpo-astronomy.org.
Cz II: Wycieczka po Uk adzie S onecznym
124
Zapraszamy na pok ad  tranzyt Merkurego
Merkury, podobnie jak Wenus, przechodzi od czasu do mie miejsce odpowiednio 9 maja 2016 roku i 11 li-
czasu na tle S o ca. Widzimy go wtedy jako male k stopada 2019 roku. W zale no ci od Twojego miejsca
plamk przemierzaj c powoli ogromny s oneczny zamieszkania by mo e b dziesz musia wybra si
dysk. Ogl daj c przej cie Merkurego przez teleskop, w podró , aby je zobaczy . Poniewa jednak jest to zjawi-
powinno si stosowa rodki bezpiecze stwa w a ciwe sko widoczne z du ej cz ci naszego globu, mo e oka-
dla obserwacji S o ca (wi cej na ten temat w roz- za si to niepotrzebne.
dziale 10.). Najbli sze dwa przej cia Merkurego b d
Merkury  co dla rannych ptaszków
Pomimo i Merkury jest o wiele mniejszy ni Wenus, za pomoc amatorskiego teleskopu
mo na bez wi kszych trudno ci dostrzec jego fazy. Najlepszy czas na ich obserwacj to moment,
gdy Merkury znajdzie si w elongacji zachodniej i jest widoczny w porannym pó mroku.
Tu nad lini horyzontu seeing  stabilno atmosfery  jest niemal zawsze lepszy po stronie
wschodniej tu przed witem ani eli po stronie zachodniej krótko po zachodzie S o ca,
rankiem mo esz wi c spodziewa si w teleskopie o wiele wyra niejszego, ostrzejszego
obrazu. Daty elongacji znajdziesz zarówno w standardowych przewodnikach, takich jak
ceniony w ród mi o ników nocnego nieba Observers s Handbook (coroczna publikacja
wydawana przez Królewskie Towarzystwo Astronomiczne Kanady, www.rasc.ca), Kalendarzu
Astronomicznym (publikowanym co roku przez Universal Workshop, www.universalworkshop.com),
jak i w prasie astronomicznej i na stronach internetowych poszczególnych magazynów (zajrzyj
do rozdzia u 2.).
Powiniene wyszuka miejsce z niezas oni t wschodni stron horyzontu, gdy Merkury [ Pobierz całość w formacie PDF ]

  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • thierry.pev.pl
  •