[ Pobierz całość w formacie PDF ]

wolnik) w XIII w. gwardia muzułmańskich władców Egiptu. Mamlukowie obalili następnie
panującą dynastię Ejubidów i władali Egiptem w latach 1250 1517. Gdy kraj znalazł się póz-
niej w obrębie państwa tureckiego, tworzyli w nim wojskowo-feudalną arystokrację.
K l é b e r Jan (1753 1800)  generaÅ‚ francuski, który po wyjezdzie Napoleona zostaÅ‚ na-
czelnym dowódcą sił zbrojnych Francji w Egipcie. Zginął zamordowany 14 VI 1800 w Ka-
irze.
s a i s (arab.)  masztalerz.
A l k o r a n (Koran)  święta księga mahometan.
m e c z e t F a t y m y (Gamia el-Azhar)  wzniesiony w roku 973 przez władcę egipskie-
go imieniem Muizz, przedstawiciela potężnej dynastii arabskiej  Fatymidów, którzy swój
ród wyprowadzali od córki Mahometa, Fatymy.
G a l l Franciszek (1758 1828)  lekarz wiedeński, twórca zarzuconej z biegiem czasu na-
uki, frenologii, wedle której z kształtu czaszki można określić zdolności i cechy umysłu ludz-
kiego.
L a v a t e r Jan (1741 1801)  pastor szwajcarski, autor modnej w swoim czasie książki o
fizjonomice, dowodzącej zależności psychiki ludzkiej od cech budowy ciała (zwłaszcza twa-
rzy).
R a v a i l l a c Franciszek (1578 1610)  fanatyczny wróg protestantyzmu, zamordował
króla Francji, Henryka IV, za co został skazany na rozszarpanie końmi.
k a d i (arab.)  sędzia
v i v e u r (fr.)  człowiek używający życia.
S c r i b e Augustyn (1791 1861)  popularny komediopisarz francuski; w tekście dwu-
znaczność: Scribe (nazwisko)  skryba (gryzipiórek).
T h i e r s Ludwik Adolf (1797 1877)  francuski mąż stanu i historyk; w owym czasie
był już autorem sześciotomowej Historii rewolucji francuskiej; w latach 1836 i 1840 pełnił
funkcje premiera rzÄ…du.
 %7ł y c i e J a n a Z a m o j s k i e g o  książka Stanisława Staszica; jej właściwy tytuł
brzmi: Uwagi nad życiem Jana Zamojskiego (1785).
 H i s t o r i a [Adama] N a r u s z e w i c z a  pełny tytuł brzmi: Historia Narodu Pol-
skiego (1780 1786).
T u i l e r i e  pałac paryski ze słynnym ogrodem, założonym w czasach Ludwika XIV.
V e n d ô m e  plac w Paryżu z kolumnÄ… Napoleona.
P i a z e t t a  łączy w Wenecji plac św. Marka z morzem; biegnie wzdłuż pałacu dożów.
O m a j a d ó w, A b b a s y d ó w itd....  dynastie panujące w różnym czasie w rozma-
itych krajach mahometańskich.
B e r m i c y d z i (Bermecydzi)  rodzina z Chorasanu (Iran), której członkowie w VIII w.
odgrywali ogromną rolę na dworze kalifów abbasydzkich w Bagdadzie. Fundatorem potęgi
Bermicydów był Abdallah Dżafar; za czasów kalifa Haruna-al-Raszyda jego wnuk, Yahya, ze
swymi czterema synami piastowali najważniejsze urzędy kalifatu. Jeden z owych synów,
Dżafar, był generalnym zarządcą pałacu kalifa i wychowawcą syna władcy, Mamuna. W roku
803 Bermicydzi popadli w niełaskę. Dżafar został stracony, a Yahya z pozostałymi synami
wygnany. Legenda upatrywała przyczynę tych wydarzeń w wykrytej przez kalifa potajemnej
miłości Dżafara i Abassy, siostry Haruna-al-Raszyda; w rzeczywistości Bermicydzi padli
104
ofiarą swych ogromnych bogactw i nadmiernej przewagi rodu, który zaczynał zagrażać pa-
nujÄ…cemu.
H a r u n  a l  R a s z y d  kalif bagdadzki z dynastii Abbasydów w latach 786 809.
S o l i m a n  kalif bagdadzki z dynastii Omajadów w latach 716 718.
M o w i a s (Moawija)  założyciel dynastii Omajadów, panujących jako kalifowie w Da-
maszku w latach 673 750.
E l - M a c i n (1223 1273)  historyk arabski, autor Historii saraceńskiej, obejmującej
dzieje od Mahometa po rok 1118 (Historia Saracenica, Leyda 1625).
A b u l F e r u g  być może chodzi o Abul-Faradża, autora Kroniki, obejmującej historię
powszechnÄ… poczÄ…wszy od Adama.
H a k e m (el-Hakim)  kalif Egiptu z dynastii Fatymidów w latach 996 1021.
S c h a n e r (Szawer)  wezyr (minister) ostatniego kalifa fatymidzkiego w Egipcie, Adida
(1160 1171).
i m a n (arab.)  duchowny zwierzchnik u mahometan.
N i l o m e t r  studnia (zbudowana w roku 716) na jednej z wysp Nilu, z wmontowanÄ…
podziałką dla odczytywania stanu wody rzeki. [ Pobierz całość w formacie PDF ]

  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • thierry.pev.pl

    •